با وجود شرایط مساعد اقلیم و تنوع بالای تولید محصولات کشاورزی در کشور، کمبود صنایع تبدیلی و تکمیلی به عنوان حلقه مفقوده بخش کشاورزی چالش‌های متعددی را برای کشاورزان در بر داشته است.
گسترش نیوز- با وجود شرایط مساعد اقلیم و تنوع بالای تولید محصولات کشاورزی در کشور، کمبود صنایع تبدیلی و تکمیلی به عنوان حلقه مفقوده بخش کشاورزی چالش‌های متعددی را برای کشاورزان در بر داشته است، در حالی که با حمایت از سرمایه‌گذاران صنایع تبدیلی و فرآوری و بسته‌بندی مناسب محصولات می‌توان در بازار‌های هدف حرفی برای گفتن داشت چرا که کیفیت محصولات باغی و جالیزی ایران در دنیا بی‌نظیر است.
با انتقاد از کمبود صنایع تبدیلی در کشور اظهار کرد: با وجود انبوه تولید در بسیاری از محصولات باغی، شاهد کمبود صنایع تبدیلی در کشور هستیم که این امر در شرایط مازاد تولید بر مصرف داخل مشکلات متعددی به همراه دارد.
وی افزود: با توجه به آنکه قابلیت نگه داری سیب درختی بیش از ۱.۵ تا ۲ ماه در صنایع تبدیلی وجود ندارد و از طرفی نگه داری سیب‌های درجه ۳ و ۴ در سردخانه‌ها مقرون به صرفه نیست، از این رو وزارت جهاد کشاورزی به عنوان متولی امر باید در شرایط مازاد تولید، نگاه خود را به امر صادرات و صنایع تبدیلی معطوف کند.
نورانی ادامه داد: با توجه به تنوع بالای اقلیم و ظرفیت بالای تولید محصولات باغی و زراعی، اما نبود صنایع تبدیلی و تکمیلی مناسب زمینه را برای افزایش ضایعات فراهم کرده است، در حالیکه با توسعه صنایع تبدیلی و کارخانه‌های فرآوری محصول شاهد افزایش درآمد صادراتی از منظر فرآوری محصولاتی نظیر سیب، پرتقال، پوره گوجه و… هستیم.
به گفته رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی افزود: سال گذشته بسیاری از صنایع تبدیلی به سبب کمبود تولیدمحصولات باغی نتوانستند ساعات کاری خود را تکمیل کنند و امسال علی رغم تولید انبوه و کاهش صنایع تبدیلی و تکمیلی، اگر هر چه سریع‌تر تمهیداتی برای صادرات اندیشیده نشود با هدر رفت محصولات کشاورزی و منابع پایه روبه‌رو خواهیم بود.
ارزآوری محصولات کشاورزی هلند بیش از ۷۰ برابر ایران است
کمبود صنایع تبدیلی را یکی از چالش‌های اساسی بخش کشاورزی اعلام کرد و گفت: کمبود صنایع تبدیلی، فرآوری، سورت، بسته‌بندی، انبار و سردخانه موجب شده تا بازرگانی خوب و رقابت‌پذیری در زمینه تولید و عرضه محصولات با دیگر کشور‌ها نداشته باشیم که همین امر موجب شده تا محصول تولیدی روی دست کشاورزان باقی بماند.
وی با اشاره به اینکه کمبود صنایع تبدیلی مربوط به سال‌های اخیر نیست، افزود: با توجه به کمبود صنایع تبدیلی در بخش کشاورزی، محکوم به خام فروشی هستیم که عمده کمبود صنایع تبدیلی و فرآوری مربوط به بورکراسی‌های پیچیده صدور مجوزهاست که سرمایه‌گذار رغبتی به سرمایه‌گذاری در این بخش ندارد چرا که قبل از ورود به امر تولید تمامی سرمایه خود را باید بابت استعلامات غیر ضرور هزینه کند.
ملک زاده ادامه داد: با وجود آنکه امکان سرمایه‌گذاری دولت در صنایع تبدیلی وجود ندارد، از این رو بخش خصوصی به سبب نبود حمایت‌های لازم، دریافت تسهیلات با سود بالا تمایلی به سرمایه‌گذاری در این بخش ندارند که این امر منجر به کمبود صنایع تبدیلی و تکمیلی، هدر رفت بالای تولید و مقرون به صرفه نبودن صادرات شده است. به عنوان مثال امسال بیش از ۴.۵ میلیون تن سیب درختی در کشور تولید می‌شود که با مصرف حداکثر ۲.۵ میلیون تن سیب در داخل، مابقی به منظور جلوگیری از تنزل نرخ داخل باید به نحوی از کشور خارج شود، در غیر این صورت به سبب افزایش هزینه‌های تولید، کشاورزان در داخل متضرر می‌شوند، در حالیکه به سبب نبود کارخانه‌های فرآوری محصول چاره‌ای جز خام فروشی این محصول به بازار‌های هدف نداریم.
به گفته رئیس نظام صنفی کشاورزی، با توجه به ظرفیت و ظرفیت بالای بخش کشاورزی، با توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی و رها کردن خام فروشی محصولات می‌توان ارزآوری خوبی را از این طریق برای کشور به ارمغان آورد.
وی با بیان اینکه ارزآوری محصولات کشاورزی هلند بیش از ۷۰ برابر کشور ماست، گفت: علی رغم آنکه مساحت این کشور به اندازه ۲ استان گیلان و مازندران نیست، اما ارزآوری قابل توجهی از تولید محصولات کشاورزی به دیگر کشور‌ها دارد که این امر نشان می‌دهد که با ایجاد حمایت‌های لازم حتی اگر نتوانیم به میزان صادرات کشور هلند دست یابیم، پیشرفت قابل توجهی در حوزه صادرات خواهیم داشت که با این وجود دیگر نیازی به صادرات نفت و درآمدهای حاصل از نفت برای تامین مخارج کشور نداریم.
توسعه باغات اولویت پیش روی مسئولان/ بی‌نیازی از درآمدهای نفتی با صادرات محصولات فرآوری شده
علی خان محمدی مدیرعامل مجمع ملی نخبگان کشاورزی با انتقاد از بی‌توجهی و رویکرد مسئولان امر به انجام کار‌های زیرساختی اظهار کرد: طی ۴۰ سال اخیر، مسئولان با بی‌توجهی به ایجاد زیرساخت‌های لازم همچون صنایع تکمیلی تنها به سمت و سوی توسعه باغات رفتند که این امر با رشد چشمگیر تولید زمینه را برای مازاد و زیان کشاورزان فراهم کرده است.
وی افزود: در دهه ۷۰، بعد از گذشت ۳ تا ۴ سال نهال کاشته شده در باغات به بار می‌نشست، اما هم اکنون نهال کاشته شده سال دوم به ثمر می‌رسد که با این وجود از مسئولان امر تقاضا داریم که از خواب غفلت بیرون آیند و تمهیداتی برای توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی بیندیشند تا با جای خالی این صنایع فرآوری همه ساله شاهد هدر رفت و افزایش ضایعات در بخش کشاورزی نباشیم.
مدیرعامل مجمع ملی نخبگان کشاورزی با اشاره به اینکه صنایع تبدیلی و زیرساخت‌های مناسب در بخش کشاورزی نداریم، افزود: براین اساس تنها چشمان را به فروش نفت و درآمدهای نفتی دوختیم، در حالیکه هم اکنون در سایر کشور‌ها یک بشکه رب گوجه فرنگی برابر با ۱۰ بشکه نفت کشورماست که این امر بدان معنا و مفهوم است که هر چه سریع‌تر باید عقب ماندگی خود در زمینه صنایع تبدیلی و تکمیلی، سورت، بسته‌بندی و سردخانه‌ها را جبران کنیم تا با صادرات آب سیب، آب پرتقال، پوره سیب زمینی و… بتوانیم درآمد قابل توجهی را نصیب کشور کنیم تا دیگر نیازی به درآمدهای نفتی نداشته باشیم.
عضو کمیسیون کشاورزی مجلس در پایان تصریح کرد: هم اکنون به سبب هزینه‌های بالای بسته‌بندی، نرخ محصولات صادراتی با دیگر کشور‌ها قابل رقابت نیست، در حالیکه مسئولان امر با حمایت از سرمایه‌گذاران این بخش می‌توانند هزینه‌ها را به شدت کاهش دهند تا زمینه رقابت با دیگر کشور‌ها در بازار‌های هدف محقق شود.
منبع: باشگاه خبرنگاران